KAPERA ETA EGILEAK:

Ohiko jarduerak; Kapera eta organoari buruzko liburuak; F. Gorritiri buruzko tesia; Ed. Mocoroa: gradu amaierako lana, obren atarikoak; Ig. Mocoroa, M. Letemendia, M. Lizargarate eta beste organo-jole batzuen buruzko biografia; Musika-ondarea; 2013-2019ko aldiko ekintzak.

1.- MUSIKA KAPERA HONI HURBILKETA.

Musika kapera zer den, orokorki, jakiteko "Andre Maria" parrokikoa hartu da adibidetzat. Laukien bidez aurkezten dira, era laburrean, azalpenak. Tolosako "Eduardo Mocoroa Udal Musika Eskola" ikasleentzat egin da unitate didaktiko hau, musikari horren "jaiotzaren 150 urteurrena" ospatzen dugun urtean (2017) hain zuzen.

MUSIKA KAPERA_Santa Maria IKUSTALDIA (16 or.).pdf

2.- STA. MARIA. TOLOSA. MUSIKA KAPERA.

Hemen aurkezten den liburuaren 1.ngo bertsioa (2006koa eta gazteleraz bakarrik) honako dokumentuan dago.

9_4941eu.pdf

Hemengo argazkian ikusten den liburu horren 2. bertsioa, 2007ko otsailekoa* hemengo PDFan aurkituko duzu, euskaraz/gastelaniaz bi zutabetan, irudiak, argazkiak eta aurkibidea eta guzti. Egilea: BELLO LARRARTE, Enrique.

AUTORIZACION LIBRO CAPILLA E. B ello L..pdf

CAPILLA MUSICA Sta. Mª TOLOSA E. Bello L..pdf

LOTURIKO GAIAK:
*ORRI HONEN BEHERAXEAGOKO ATALETAN AURKI DITZAKEZU ZEHAZTAPEN GEHIAGO KAPERA HONI BURUZ:

  • 10.- 1.- "MÚSICOS, ORGANISTAS Y MAESTROS DE CAPILLA EN SANTA MARÍA DE TOLOSA EN EL SIGLO XVIII".
  • 10.- 2.- "LA CAPILLA DE MUSICA DE SANTA MARÍA DE TOLOSA EN LOS SIGLOS XVI XVII".
  • 11.- "AÑO 1844. UN CONTRATO CON EL MAESTRO DE CAPILLA Y ORGANISTA CONEXIONA CON EL CAMPO FESTIVO TOLOSANO".
  • 12.- "PATRIMONIO MUSICAL DE LA PARROQUIA DE 'SANTA MARÍA' DE TOLOSA Y SU CAPILLA DE MÚSICA".
  • 13.- 2013-09tik 2019-08ra arte EGINDAKO EKINTZAK: SEI URTEKO DATUAK.

3.- ANDRE MARIA ELIZAKO "ORGANOA".

Hasieratik esan behar dugu sano arro gaudela tramankulu honetaz. Musika tresna honi buruz 28 orritako liburuxkaren bi argazkitan biltzen ditugu honako hauek: azalak eta azkeneko bi orrietan, egindako konponketak eta soinuen antolaketaren ataltxoak.

Esteban ELIZONDO IRIARTEk 2010ean idatzitako liburuxkan, agertzen diren bi argazkiez eta Jesús Mª Arrieta Sagasti parrokoak egindako aurkezpenaz gain, kapitulu labur hauek jaso dira: Eraikinaren historia, organoa Gipuzkoan, XV. mendetik XVIII. mendera, Fr Joseph de Echevarria organogilea, Gipuzkoako organoak, Tolosako Santa Mariako STOLTZ-FRÈRES organoa (1885) eta bere fatxada, soinu egitura eta zaharberritzea. Instrumentu handi honek, beste asko inspiratzeaz gain, Txetxu Gaztañaga inspiratu zuen, koruko baxua baina bere gizatasunean altua, Musika Kapera honen eta Arakil Fundazioaren logoen sorreran.

Testua hobeto irakurtzeko klikatu eta handitzeko aukera izango duzu.

4.- FELIPE GORRITI Y OSAMBELARI (1839-1896) buruz argitaratu da:

MORENO MORENO, Berta: "FELIPE GORRITI. Konpositorea, kaperako maisua eta organo-jolea". Doktore-tesiaren egokitzapena (2005-06-20, bikain cum laude). 375 orrialde, 21x29 cm..+ CD-I: Katalogo orokorra, Dokumentuak eta partiturak + CD-II: Grabazioak (14,hautaketa). Arg. Nafarroako Gobernuaren Argitalpen Funtsa. Iruña, 2011.

Tesisa honen edukiak eta nondik norako ezaugarri orokorrak honako helbidetan:

https://www.euskonews.eus/0625zbk/gaia62501es.html

https://www.navarra.es/home_es/Actualidad/Sala+de+prensa/Noticias/2011/12/23/Presentacion+libro+Felipe+Gorriti+Berta+Moreno.htm

5.- EDUARDO MOCOROA ARBILLA (1867-1959).

5.-1.- Badago karrera-amaierako proiektu bat, orkestra-zuzendaritzaren espezialitatean, MUSIKENen 2015eko ekainaren 17an aurkeztua, eta hamarreko bikain puntuazioa lortu zuena. Epaimahaiak ematen du, eta irakasle hauek osatzen dute: Mª Jose Cano (lehendakaria eta DV musika kritikoa), Ramón Lazkano (konposatzailea) eta Iosu Okiñena (proiektuaren tutorea eta pianojotzailea). Indarrean dagoen araudiaren arabera, Musikeneko Mediatekan kontsulta daiteke.

"EDUARDO MOCOROA: BERE LANAREN KATALOGAZIOA ETA KONPOSIZIO-HIZKUNTZAREN AZTERKETA
HIRU MEZA SINFONIKO-KORALEN BIDEZ"
LUIS ORDUÑA RIDRUEJO
(Tolosako Santa Maria kaperaren zuzendaria, 2011...)

5.-2.- "EDUARDO MOCOROAREN 2017-2018an ARGITARATUTAKO OBREN ATARIKOEN BILDUMA". ORDUÑA, L.& BRIZ, A. & NEGREDO, I. Kaperako zuzendaria, transkribatzailea eta artxibo-zaina, hurrenez hurren.

"BERE JAIOTZAREN 150 URTEURRENEAN" egindako jardueren artean, argitaratu dira hamaika obren hamabost bertsio desberdinak. Horietatik zortzi dira profanoak eta hiru sakroak. Web honen "partitura inprimagarriak / partituras gratis / scores free download" azpi-orrian daude eskuragarri partitura eta particella guztiak. Argitalpen horietan banaka ezartzen diren "atarikoak" jaso egin dira bilduma honetan.

0.0. 2017-18 ATARIKOEN BILDUMA 31. or..pdf

5.-3.- EDUARDO MOCOROAREN BIOGRAFIAREN INGURUAN.

A.- Eduardo Mocoroaren biografia baten narrazioa eta tarteka bere pianorako "Loriak, tanda de vales" obra ikus-entzun ditzakezu. Ahozko kontakizuna, Tolosako Euskal Herria plazan (2018-06-22an) egin zen Aparteko Kontzertuan emandako irudi eta testuen laburpen bat da. On Eduardoren aipaturiko obra, berriz, Myriam Ulangak plaza horretan, bertan, dagoen Topic-ean jo zuen 2018-03-03ko Kontzertu Berezi batean.

  • Bideo hau, 2019-01-18an ikus ahal izan zen lehendabiziko aldiz, Tolosako Topic-ean aipaturiko 2. CDa aurkezteko saioan.
  • Ideia, obraren grabazioa eta muntaia: Pablo Dendaluze (KAXOIA, Ikus entzuteko ekoizpena).
  • Kontakizuna eta irudiak: Iñigo Asensio (KOLIMA FILS & MOLATU).

B.- Testigantzak: Honako bideoan Ramonita eta Fernandoren oroitzapenak jaso egin dira, On Eduardo Mocoroari buruzkoak hain zuzen ere. Biek ezagutu zuten gure kapera-maisua, "Don Eduardo" (1867-1959), eta, batek euskaraz eta besteak gazteleraz, naturaltasun osoz, kontatzen dizkigute "direktore" horren zenbait trazu eta jokabide. Halaber, diktadura hasierako garaien eta Tolosako giroaren zenbait ezaugarri aipatzen dizkigute. Laurogei eta hamar urte ingurukoak, kantari hauek egun entsegu eta jarduera guztietan zintzo-zintzo parte-hartzen dute. Ahozko adierazpenen artean gure egileak, hamazazpi urterekin (1884), konposatu zuen "Tantum ergo" para dos tiples y órgano entzun daiteke, 2.CD-an bilduta dagoena alegia.

  • Bideo hau, 2019-01-18an ikus ahal izan zen lehendabiziko aldiz, Tolosako Topic-ean aipaturiko 2. CDa aurkezteko saioan.
  • Sormena, elkarrizketa, grabazioa eta muntaia: Pablo Dendaluze (KAXOIA, Ikus entzuteko ekoizpena).
  • Entzuten den obra: Maite Crespillo eta Maria Yarza tipleak eta Myriam Ulanga organoa. Grabazioa: Aurelio Martinez (TRANSFORMA AUDIO). 2018-06-02ko grabazioa.

6.- IGNACIO MOCOROA DAMBORENEAren figura eta lana (1902-1979).

Eduardo Mocoroaren semea eta Tolosako Santa Maria parrokiako organista titularra (1953-1972). Figura eta bere obra, oraindik ikerketa sakon samarrik ez duten bi gai dira. Etorkizun hurbil batean, norbaiten ikerketa-gai izango delakoan gaude. Dena den, segidan dagoen PDFan biltzen da biografía labur bat:

IGNACIO MOCOROA RSBAP 1980 ene.pdf

Honako loturan klik eginez: https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/mocoroa-damborena-ignacio/ar-96422/

Orri honen hurrengo azpiatalean 7.- "Una aproximación a la actividad musical en Tolosa en el pasado siglo", 2-5 orrietan, On Ignaciori buruzko bizitzaren ezaugarri batzuk biltzen dira.

Ignacio Mocoroaren gonbidapena bat bere eskuizkribuarekin (Dohaintza Jose Antonio Lasa, apaiza. 2015-10-08).

7.- "Una aproximación a la actividad musical en Tolosa en el pasado siglo", BELLO LARRARTE, Enrique.

"A PROPÓSITO DE DOS TEXTOS DE IGNACIO MOCOROA DAMBORENEA" 30 orrialde Pdf, 2012ko martxoa. Bi testu horiek transkribatu eta editatzeaz gain, Ignacio Mocoroaren biografia-profil labur bat jasotzen da, eta aipatutako musika-erakundeei buruzko informazioa zabaltzen da.

8.- "ACLARACIONES SOBRE DATOS DE FILIACION DE MODESTO LETEMENDIA [Letamendia (sic)]". ANSORENA, Ana Jesus eta NEGREDO, Ignacio: Pdf, 7 orri, 2015-05-18.

"Dos peticiones de recogida de información en este archivo, en un periodo breve de tiempo, sobre Modesto Lete/amendia, músico y sus obras, para sendas investigaciones (una, sobre músicas de Arantzazu y otra, sobre su discípulo infante Eduardo Mocoroa) han dejado al descubierto los siguientes problemas de filiación: variante gráfica 'e / a' en el primer apellido; alternancia del segundo apellido 'Reizabal / Reyzabal / Erasun'; y confusión con el año de nacimiento '1828 / 1819'".

9.- "'MIGUEL LIZARGARATE' MUSIKARIARI BURUZ ZENBAIT DATU". NEGREDO , Ignacio: . Pdf, 10 orri. 2015-06-08.

"TOLOSAKO 'ANDRE MARIA' PARROKIAKO 'MUSIKA KAPERAREN' artxiboan behin eta berriro topatu gara Miguel de Lizargaratearen eskuizkribuekin, gehienetan beste egileen obren kopiak direlarik. Gainera, ez dira hala moduz egindako idatziak, oso txukunak baizik: papera onean eginak, garbiak, testuak irakurgarriak eta notazioa zehatza. Jakin-mina hasieratik sortu zitzaigun eta orain Modesto Letemendiaren datuak ikertzerakoan [Bib.5, Artx. 1], gure Miguel-en beste batzuk erreparatzeko aukera eduki dugu".

LIZARGARATE M.ri buruz zenbait datu.pdf

10.- 1.- "MÚSICOS, ORGANISTAS Y MAESTROS DE CAPILLA EN SANTA MARÍA DE TOLOSA EN EL SIGLO XVIII". BELLO LARRARTE, Enrique.

"Tomando como fuente principal los Libros de Actas del Ayuntamiento de Tolosa, se hace una relación de los Organistas y Maestros de Capilla titulares en Santa María de Tolosa durante el siglo XVIII. Se aporta el censo de músicos vinculados a dicha institución en el mismo período así como el de los organistas sustitutos. La documentación revisada da también una idea de las obligaciones de dichos músicos y de los recursos con los que contaban".

MUSICOS,ORGANISTAS Y M d C SXVIII.pdf

10.- 2.- "LA CAPILLA DE MUSICA DE SANTA MARÍA DE TOLOSA EN LOS SIGLOS XVI XVII". BELLO LARRARTE, Enrique.

Resumen: "En base a fuentes originales principalmente, se exponen los inicios de la Capilla de Música de Santa María de Tolosa con apartados sobre sus protagonistas: Organistas y Maestros de Capilla, Ministriles y Cantores. Se dedica un apartado a la celebración del Corpus Christi por su relevancia en aquel tiempo".

Palabras clave: "Capilla de Música de Santa María siglos XVI y XVII. Corpus Christi".

La Capilla de Música de Santa María de Tolosa en los siglos XVI y XVII.pdf

11.- "AÑO 1844. UN CONTRATO CON EL MAESTRO DE CAPILLA ORGANISTA CONEXIONA CON EL CAMPO FESTIVO TOLOSANO" GARMENDIA LARRAÑAGA, Juan: . En : Amarrandegi : Santa Mari Parrokiako Aldizkaria. – Tolosa : Santa Mari Parrokia. – 35 zbk. (2003), p. 8. – OC. T. 9,p. 113-115.

"Es en 1844, el año en el que a nuestra Villa se le concede la capitalidad de la Provincia, por espacio de diez años. Y poco antes de esta designación se nombraba a Martín Lacarra, Maestro de Capilla y Organista del templo parroquial de Santa María, responsabilidad que ejercía desde 1832 por enfermedad del anterior en el cargo Domingo María de Murguía, fallecido el 22 de marzo de 1844.

Del contrato entre la Villa y el músico Martín de Lacarra, me ciñeré a la parte que hace al caso y considero de más interés, como cuando son men- tados los tiples, los juglares y tamborileros, y, a título de evocación, la música militar de aficionados, presente en más de una celebración festiva".

PDF honetan azaltzen den bezala:

Año 1844 MAESTRO CAPILLA J. Garmendia L..pdf

12.- "'PATRIMONIO MUSICAL' DE LA PARROQUIA DE 'SANTA MARÍA' DE TOLOSA Y SU CAPILLA DE MÚSICA". I.N.U. Tolosa, 2022-09-01.

PDF honen edukiarekin hiru alderdi hauek nabarmendu nahi ditugu:

Objetivo: "Aclarar con calma algunos aspectos del patrimonio de este Archivo. Algunos no los conocerán, a otros se les ha podido pasar por alto alguna característica del contexto que tiene relevancia. Y a alguno la memoria selectiva le ha podido jugar alguna mala pasada".

Logro: "El interés por la transparencia e información ha sido una constante de esta Capilla y del Archivo. Tanto mediante la web propia, por Facebook y últimamente por YouTube se han difundido para el público en general y por ende socializado el uso del 'patrimonio musical'".

Pendiente: "Deseamos que cada ente o institución concernida con respecto a los materiales de este archivo asuma sus actos pasados con ecuanimidad. En el caso de sentirse impulsado a restituir, aportar o donar a este archivo algún material sepa que mantenemos 'la campana en el filo', sin dejarla caer en la desesperanza".

2023 Patrimonio musical 9 or. berritua.pdf

13.- 2013-09tik 2019-08ra arte EGINDAKO EKINTZAK: SEI URTEKO DATUAK. I.N.U., Tolosa, 2019-09-12.

Aurreko azpi-ataletan iraganari eman diogu lehentasuna. Musika Kapera honek bizirik dirau, beraz azken urteetako jardunaldiei erreparatu behar diegu.

Hurrengo laukian (pdf) honako ekintzak hartzen ditugu kontuan: STA. MARIA ELIZAKO OHIKO MEZAK; TOLOSALDEKO IZASKUNGO BASELIZAKO MEZAK; SENIDE+LAGUNEN HILETA MEZAK; SANTA MARIAtik KANPOKO LITURGIAK; KONTZERTU BEREZIAK eta GRABAZIOAK; eta azkenik, EDUARDO MOCOROARI-OMENEZ EGINDAKO JARDUERAK.

Aspektu bakoitzeko honako ezaugarriak adierazten dira: ZUZENDARIA; ORGANO JOTZAILEA; ORKESTRA: haria, haizea eta kntzertinoa; KOROA: andreak, gizonak eta bakarlariak; baita ere BERRESKURATUTAKO OBRAK eta OHARRAK.

Datu kuantitatibo eta deskiptiboak zehazten dira eta 109 saioen laburpena egiten da.

4. b.1 2019-09-13. EKINTZAK 6 urteko DATUAK Sexenio-convertido.pdf

BABESLEA